Projekty ustaw
Założenia do ustawy
Tekst prezentuje założenia do ustawy o rewitalizacji obejmujący założenia ogólne, planowanie, finansowanie i zarządzanie. Materiał pochodzi z poprzedniej strony internetowej Stowarzyszenia Forum Rewitalizacji.
Ustawa o rewitalizacji – założenia
Część pierwsza
Założenia ogólne, definicje
1.Rewitalizacja instrumentem służącym rozwojowi wielu obszarów życia społeczno - gospodarczego gminy; rewitalizacja powinna być przeprowadzana zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, skutecznie integrując aspekty przestrzenne, budowlano-inwestycyjne, społeczne, ekonomiczne, kulturalne i ekologiczne w ramach jednego skoordynowanego procesu.
2.Rewitalizacja powinna stanowić element długofalowej strategii rozwoju społeczno - ekonomicznego gminy; rewitalizacja jest procesem długotrwałym, znacznie dłuższym niż okresy kadencji wybieranych organów gminy. (W Europie Zachodniej wysuwane są propozycje traktowania rewitalizacji jako procesu permanentnego).
3.Wszelkie działania prowadzone przez instytucje powołane do przygotowania, wdrażania, realizacji i opiniowania Programu rewitalizacji muszą odznaczać się jawnością i przejrzystością. Zgodnie z zachowaniem tych zasad w Programie rewitalizacji powinny być także dokładnie wyważone interesy publiczne (korzyści dla ogółu) i prywatne (korzyści prywatnych właścicieli gruntów, domów, mieszkań, lokatorów, osób prowadzących działalność gospodarczą).
4.Definicje:
Program rewitalizacji - akt prawa miejscowego będący podstawą do realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych, określający strategiczne kierunki rozwoju miasta w szczególnie zdegradowanych społecznie, ekonomicznie i przestrzennie obszarach. Plan rewitalizacji – miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla obszaru objętego Programem rewitalizacji. Zawiera część elementów zapisanych w art. 15
pkt. 2, 3 ustawy z 23 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, dzięki czemu jest bardziej elastyczny. Stanowi integralny element Programu rewitalizacji.
Inwestor – właściciel, osoba fizyczna, prawna z uwzględnieniem jednostek samorządu terytorialnego, realizująca przedsięwzięcia rewitalizacyjne.
Przedsięwzięcie rewitalizacyjne – przedsiĂŞwziĂŞcie realizujÂące cele rozwoju danego obszaru okreÂślone w Programie rewitalizacji.
Premia rewitalizacyjna – spłata przez Bank Gospodarstwa Krajowego kwoty 50% wykorzystanego kredytu na realizację przedsięwzięcia rewitalizacyjnego przez inwestora.
Bank kredytujący – bank udzielający kredytu na przedsięwzięcie rewitalizacyjne.
Część druga
Planowanie
1.Prezydent/Burmistrz jest zobowiązany do wyznaczenia obszarów kryzysowych
w mieście i umieszczenia odpowiednich zapisów z tym związanych w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
2.W przypadku istniejącego już studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy zmiany wprowadzamy w momencie przystąpienia do sporządzania planu rewitalizacji.
3.Zakres i rodzaj zjawisk kryzysowych na obszarach wyznaczonych przez studium określa gmina na podstawie propozycji zgłoszonych przez właścicieli nieruchomości i własnych analiz. Mogą one obejmować sfery: przestrzenną, budowlaną, społeczną, ekonomiczną, środowiskową, dziedzictwa kulturowego i zabytkową oraz służą wyznaczeniu proponowanego obszaru rewitalizacji.
4.Właściciele, dzierżawcy i użytkownicy nieruchomości, są zobowiązani do udzielania gminie informacji koniecznych do dokonania analizy zjawisk kryzysowych. Gmina jest zobowiązana do wykorzystywania uzyskanych informacji wyłącznie do celów, dla których zostały zebrane i zapewnienia ich skutecznej ochrony zgodnie z wymogami ustawy o ochronie danych osobowych.
5.Dla obszaru kryzysowego sporządzany jest Program rewitalizacji.
6.Program rewitalizacji powinien zawierać część ogólną, inwestycyjno-budowlaną, społeczną i ekonomiczną;
Część ogólna określa jego cele oraz cele i zakres poszczególnych projektów rewitalizacji, z wykazem zadań do wykonania w ramach tych projektów i listą partnerów, przewidywany harmonogram realizacji i finansowania programu ze wskazaniem źródeł finansowania oraz prognoz skutków Programu rewitalizacji dla rozwoju gminy;
Część inwestycyjno-budowlana określa zadania wykonywane w ramach poszczególnych projektów, najważniejsze roboty dotyczące rozbiórki, remontów, modernizacji oraz nowych inwestycji budowlanych i w sferze infrastruktury technicznej;
Część społeczna określa zadania prowadzące do poprawy stanu środowiska przyrodniczego, kulturowego, poprawy bezpieczeństwa mieszkańców, aktywizacji i integracji społecznej, w tym budowania i podtrzymania tożsamości lokalnej, polityki informacyjnej i zasad konsultacji społecznych oraz zakresu i harmonogramu przeprowadzek do lokali zamiennych (na stałe i na czas oznaczony);
Część ekonomiczna Programu rewitalizacji określa zadania z zakresu aktywizacji gospodarczej, poprawę konkurencyjności, tworzenia i zachowania miejsc pracy obszaru rewitalizacji oraz wsparcia finansowego właścicieli podejmujących prace remontowe
i inwestycyjne w ramach Programu rewitalizacji.
1.Program rewitalizacji powinien być wynikiem kolektywnej pracy organów gminy, ekspertów oraz społeczności lokalnej; uczestnikami procesu rewitalizacji są: gmina, właściciele budynków i mieszkań, w tym właściciele obiektów zabytkowych, lokatorzy mieszkań czynszowych, dzierżawcy i użytkownicy powierzchni użytkowych (handlowych, biurowych i usługowych), właściciele nieruchomości niezabudowanych oraz przeznaczonych do rozbiórki, jak również specjaliści uczestniczący w przygotowaniu i realizacji Programu rewitalizacji. Ze względu na wagę problemów związanych
z rewitalizacją gmina do opracowania Programu rewitalizacji powinna wskazać uczestnictwo swoich reprezentantów, w szczególności: gł. architekta miasta, przedstawiciela wydziału ochrony środowiska, przedstawiciela wydziału odpowiedzialnego za transport i komunikację w gminie, przedstawiciela wydziału gospodarowania majątkiem.
2.Opracowanie Programu rewitalizacji gmina może zlecić w trybie bezprzetargowym dysponującemu określonymi kwalifikacjami podmiotowi. Wyboru podmiotu opracowującego program dokonuje komisja kwalifikacyjna powołana spośród radnych, przedstawicieli prezydenta, wójta, burmistrza, środowiska naukowych, stowarzyszeń właścicieli nieruchomości lub zarządców merytorycznie związanych
z przedmiotem rewitalizacji.
3.Dla obszarów kryzysowych objętych Programem rewitalizacji sporządza się plan rewitalizacji zastępujący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
4.Równolegle przygotowywane i uchwalane są plan rewitalizacji oraz Program rewitalizacji. Plan rewitalizacji stanowi element Programu rewitalizacji, wypełniając w nim część dotyczącą rozwiązań urbanistyczno – przestrzennych.
5.Plan rewitalizacji jako spójna część Programu rewitalizacji może ulec zmianie jedynie
w całości. Ma to zapewnić jego ochronę przed częstymi zmianami. Inne części Programu rewitalizacji, zwłaszcza te dotyczące partnerów i listy konkretnych zadań, projektów, powinny być bardziej elastyczne i ulegać zmianom i dodatkowym wpisom w trakcie trwania procesu rewitalizacji.
1.Projekt Programu rewitalizacji jest sporządzony w oparciu o składane do programu wnioski oraz wyniki przeprowadzonych badań postaw i preferencji mieszkańców obszaru Programu rewitalizacji. Przed rozpatrzeniem projektu programu przez radę gminy jest ona zobowiązana uzyskać opinię niezależnego eksperta - wskazanego przez jednostkę badawczo-naukową przedmiotowo związaną z gospodarką przestrzenną, gospodarkÂą nieruchomościami, naukami ekonomicznymi i społecznymi - specjalizującego się
w problematyce miejskiej.
2.Podstawą przystąpienia do opracowania Programu rewitalizacji jest uchwała rady gminy, która określa cel i zakres programu, granice obszaru objetego programem i diagnozę stanu obecnego obszaru kryzysowego, zasady odpowiedzialności opracowania, realizacji
i koordynacji Programu rewitalizacji, zasady i formy konsultacji społecznych. Opracowanie Programu rewitalizacji władze gminy podejmują z własnej inicjatywy lub na podstawie propozycji zgłoszonych przez mieszkańców położonych na terenie gminy.
3.Program rewitalizacji powinien wykorzystywać inne obowiązujące w gminie programy, takie jak: strategia rozwoju gminy, lokalny program rozwoju, program ochrony środowiska, wieloletnie plany inwestycyjne, plany miejscowe i inne tym podobne dokumenty.
4.Rada gminy podejmuje uchwałę o przyjęciu Programu rewitalizacji. Może go przyjąć lub odrzucić w całości.
5.Plan rewitalizacji obejmuje szereg elementów zapisanych w art. 15 pkt.2,3 ustawy
z 23 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, powinien być jednak bardziej elastyczny niż miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.
6.Elementy planu rewitalizacji:
Obowiązkowe:
Określenie funkcji terenu; można ustalić funkcje elastycznie jako np. „metropolitalne”, „wielkomiejskie”, „akademickie” (w planie należy zdefiniować te pojęcia, nadać im formę graficzną i wyznaczyć granice terenów, na których występują); pewne funkcje możemy wykluczyć np. handel wielkopowierzchniowy.
Zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego z podkreśleniem priorytetów: przestrzenie publiczne, komunikacja.
Zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego.
Zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej.
Granice i sposoby zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie, ustalonych na podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów górniczych, a także narażonych na niebezpieczeąstwo powodzi oraz zagrożonych osuwaniem się mas ziemnych.
Zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej.
Sposób i termin tymczasowego zagospodarowania, urządzania i użytkowania terenów (w szczególności dotyczący obiektów, które są niezgodne z przeznaczeniem terenów). W planie powinien być określony czas, w którym tymczasowe zagospodarowanie jest dopuszczalne.
Opłatę od wzrostu wartości nieruchomości wyznacza się na poziomie „0”.
Fakultatywne (w zależności od potrzeb i rodzaju obszaru):
Parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu,
w tym linie zabudowy gabaryty obiektów i wskaźniki intensywności zabudowy.
Warunki scalania i podziału nieruchomości objętych planem rewitalizacji.
Warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy.
Granice obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i podziałów nieruchomości.
Granice obszarów rehabilitacji istniejącej zabudowy i infrastruktury technicznej.
Granice obszarów wymagających przekształceń lub rekultywacji.
Granice terenów pod budową obiektów handlowych.
Granice terenów rekreacyjno – wypoczynkowych oraz terenów służących organizacji imprez masowych na ich terenie działalności gospodarczej, określone w ustawie z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady.
1.Wszystkie działania wynikające z Programu rewitalizacji, po jego przyjęciu przez radę gminy, mają charakter celu publicznego.
2.W przypadku, gdy przeprowadzenie Programu rewitalizacji tego wymaga, gmina korzysta z prawa do dokonania wywłaszczeń nieruchomości, na cele publiczne związane z infrastrukturą podziemną i nadziemną, organizacją transportu (ruch i parkowanie), uksztaÂłtowaniem obszarów przestrzeni publicznej – na zasadach określonych w ustawie o gospodarce nieruchomościami.
3.Jeżeli realizacja Programu rewitalizacji nie jest możliwa bez korzystania z nieruchomości gruntowej, której właściciel nie wyraził na to zgody, gminie przysługuje prawo korzystania z tej nieruchomości podczas prowadzenia rewitalizacji na zasadach służebności gruntowej. Za wykorzystanie nieruchomości właścicielowi przysługuje odpłatność, a za wynikłe z tego tytułu straty odszkodowanie.
4.Procedura zakończenia Programu rewitalizacji następuje na podstawie uchwały rady gminy. Uchwała jest podejmowana, kiedy zrealizowane są wszystkie zobowiązania finansowe związane z realizacją zadań w ramach Programu rewitalizacji.
5.Jeżeli właściciel nieruchomości należącej do obszaru objętego Programem rewitalizacji nie wyraża zgody na działania zapisane w programie, a nieruchomość ta jest niezbędna do efektywnego przeprowadzenia procesu rewitalizacji, gmina może korzystać z prawa: odkupienia nieruchomości w całości, podziału nieruchomości i odkupienia jej części,zamiany nieruchomości na inną nieruchomość i włączenia jej do obszaru rewitalizacji. Właścicielowi takiej nieruchomości służy prawo do godziwego odszkodowania.
1.Od momentu podjęcia przez radę gminy uchwały w sprawie przyjęcia programu
o rewitalizacji do czasu podjęcia uchwały o zakończeniu realizacji programu rewitalizacji zgody gminy wymaga:
zamiana nieruchomości w całości lub jej części,
podział nieruchomości,
zbycie nieruchomości w całości lub jej części,
zabudowa, przebudowa, rozbiórka,
ustanowienie obciążenia hipoteki nieruchomości,
przedłużenie lub nawiązanie umowy, w wyniku której nieruchomość zostaje oddana w najem lub użytkowanie.
Zgody nie wydaje się w szczególności gdy planowane działanie mogłoby wpłynąć negatywnie na przeprowadzany proces rewitalizacji na obszarze objętym programem lub go uniemożliwić.
1.Nieruchomości objęte działaniami rewitalizacyjnymi muszą mieć uregulowane stosunki własnościowe wyrażone w księgach wieczystych i wolne hipoteki. Nieruchomości o nieuregulowanych stosunkach własnościowych mogą być objęte działaniami Programu rewitalizacji po uregulowaniu tych stosunków. Regulacje tychże stosunków na wniosek zainteresowanej strony winny być przeprowadzone w trybie przyspieszonym. Stroną może być także gmina.
2.Gmina może wskazać nieruchomości położone na obszarze Programu rewitalizacji, w stosunku do których w okresie realizacji Programu rewitalizacji gminie będzie przysługiwało prawo pierwokupu; prawo pierwokupu ujawnia się w ksiedze wieczystej po wejściu w życie uchwały o podjeciu Programu rewitalizacji, a wykreśla z ksiegi wieczystej, po przyjeciu przez rade gminy uchwały o zakończeniu Programu rewitalizacji. Prawo pierwokupu przez gminę jest realizowane zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami.
3.Koszty operacyjne związane działaniami opisanymi w punktach 19, 20, 22 i 25 ponosi gmina.
Część trzecia
Finansowanie
1. Proponuje się przyjęcie Ustawy o wspieraniu przedsięwzięć rewitalizacji miast, która
będzie określać:
podstawowe pojęcia związane z przedsięwzięciami rewitalizacyjnymi,
zasady wspierania przedsięwzięć rewitalizacyjnych,
zasady tworzenia Funduszu Rewitalizacji i dysponowania jego środkami.
2. W Banku Gospodarstwa Krajowego tworzy się Fundusz Rewitalizacji. Zasady tworzenia i wykorzystywania Funduszu określi właściwy Minister.
3. Na Fundusz składają się:
środki przekazywane z budżetu państwa – w wysokości określonej w ustawie budżetowej,
odsetki od lokat środków Funduszu w bankach (suma lokat w jednym banku lub
w grupie banków powiązanych ze sobą kapitałowo lub organizacyjnie, nie może przekroczyć 15% okresowo wolnych środków Funduszu),
wpływy z inwestycji środków Funduszu w papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa albo Narodowy Bank Polski oraz w papiery wartościowe określające świadczenia pieniężne, poręczane lub gwarantowane przez Skarb Państwa albo Narodowy Bank Polski, a także w jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego, o których mowa w art. 178 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546),darowizny i zapisy, inne wpływy.
4. Środki Funduszu przeznacza się na:
wypłatę przyznanych premii rewitalizacyjnych,
pokrycie kosztów weryfikacji audytów rewitalizacyjnych – do wysokości
nie przekraczającej 2% środków Funduszu, pokrycie kosztów obsługi Funduszu, pokrycie kosztów promocji Funduszu.
1.Okresowo wolne środki Funduszu mogą być lokowane w innych bankach lub inwestowane w papiery wartościowe lub jednostki uczestnictwa.
2.Bank Gospodarstwa Krajowego powinien wyodrębnić w swoim planie finansowym plan finansowy Funduszu, opracowany w porozumieniu z Ministrem właściwym do spraw finansów publicznych oraz sporządzić dla Funduszu odrębny bilans oraz rachunek zysków i strat, wchodzące w skład sprawozdania finansowego banku.
3.Bank Gospodarstwa Krajowego składa ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, w terminie do końca miesiąca następującego po każdym kwartale, informacje o wysokości przyznanych premii rewitalizacyjnych, przewidywanych terminach ich przekazania oraz o wypłaconych premiach rewitalizacyjnych.
Bank Gospodarstwa Krajowego składa ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych w okresach kwartalnych sprawozdanie z realizacji planu finansowego Funduszu.
8. Audyt rewitalizacyjny powinien zawierać w szczególności:
dane identyfikacyjne obszaru ujętego w Programie rewitalizacji miasta,
ocenę stanu technicznego nieruchomości podlegającej działaniom rewitalizacyjnym,
opis możliwych wariantów realizacji przedsięwzięcia rewitalizacyjnego,
wskazanie optymalnego wariantu przedsięwzięcia rewitalizacyjnego.
9. Premia rewitalizacyjna przysługuje inwestorowi, jeżeli ze zweryfikowanego audytu rewitalizacyjnego wynika, że kredyt udzielony na realizację przedsiewzięcia rewitalizacyjnego nie przekroczy 90% jego kosztów, a okres spłaty kredytu pomniejszonego o premię rewitalizacyjną nie przekroczy 10 lat. Na obszarach o większej liczbie mieszkańców udział Miasta będzie większy. Wobec z kolei braku wpływów od mieszkańców Miasto może się starać o wyższą premię rewitalizacyjną.
10. Inwestor będący jednostką samorządu terytorialnego może ubiegać się o premię rewitalizacyjną pod warunkiem przeznaczenia na realizację przedsięwzięć rewitalizacyjnych środków własnych co najmniej w wysokości:
iloczynu stosunku liczby mieszkańców zamieszkujących na obszarze danego programu operacyjnego w ramach Programu rewitalizacji do ogółu ludności miasta wg stanu na dzień 30.06 roku poprzedzającego podjęcie uchwały oraz uzyskanych w trzech latach poprzedzających podjęcie uchwały dochodów z tytułu:
udziałów gminy w podatku dochodowym od osób fizycznych,
udziałów gminy w podatku dochodowym od osób prawnych,
podatku od nieruchomości.
11. Inwestor nie będący jednostką samorządu terytorialnego może ubiegać się o premię rewitalizacyjną w przypadku pozytywnie zaopiniowanego wniosku potwierdzającego realizację zadania na obszarze w ramach Programu rewitalizacji.
12. Bank Gospodarstwa Krajowego przyznaje premię rewitalizacyjną w granicach wolnych środków Funduszu. Bank Gospodarstwa Krajowego okresowo informuje banki kredytujące o stanie wolnych środków Funduszu.
13. Inwestor składa do Banku Gospodarstwa Krajowego, za pośrednictwem banku kredytującego, wniosek o przyznanie premii rewitalizacyjnej, do którego dołącza audyt rewitalizacyjny. Bank kredytujący dołącza do dokumentów przekazywanych Bankowi Gospodarstwa Krajowego umowę kredytu zawartą pod warunkiem przyznania premii rewitalizacyjnej. W przypadku okresowego braku wolnych środków Funduszu, Bank Gospodarstwa Krajowego zawiadamia inwestora i bank kredytujący o pozostawieniu bez rozpatrzenia wniosku. Wnioski pozostawione bez rozpatrzenia są rozpatrywane w pierwszej kolejności, po uzyskaniu wolnych środków na rachunku Funduszu. Bank Gospodarstwa Krajowego dokonuje weryfikacji audytu rewitalizacyjnego albo zleca wykonanie takiej weryfikacji innym podmiotom. O negatywnej weryfikacji audytu rewitalizacyjnego Bank Gospodarstwa Krajowego zawiadamia inwestora i bank kredytujący. W przypadku pozytywnej weryfikacji audytu rewitalizacyjnego oraz stwierdzenia, że zostały spełnione warunki kredytowania Bank Gospodarstwa Krajowego zawiadamia inwestora i bank kredytujący o przyznaniu premii rewitalizacyjnej i jej wysokości, której wypłata następuje po spełnieniu określonych warunków.
14. Bank Gospodarstwa Krajowego przekazuje premię rewitalizacyjną bankowi kredytującemu, jeżeli przedsięwzięcie rewitalizacyjne:
zostało zrealizowane zgodnie z projektem budowlanym, zostało zakończone w terminie określonym w umowie kredytu. Bank kredytujący zalicza przekazaną premię rewitalizacyjną na spłatę wykorzystanego przez inwestora kredytu.
Inne ulgi
1.Osoby fizyczne i prawne po zrealizowaniu własnych zadań wynikających z Programu rewitalizacji mają prawo do zwolnień na okres do 5 lat od podatku od nieruchomości w ramach zasady „de minimis” – na podstawie podjętych uchwał przez rady gminy.
2.Jeżeli w wyniku realizacji Programu rewitalizacji wzrasta wartość nieruchomości
i związane z nią opłaty i podatki lokalne, a właściciel uczestniczy finansowo w Programie rewitalizacji, zwolniony jest z opłat i podatków lokalnych dotyczących tej nieruchomości aż do czasu zakończenia procesu rewitalizacji tej nieruchomości.
3.Gmina może utworzyć subkonto, na które mieszkańcy będą mogli wpłacać darowizny lub do 5% swojego podatku dochodowego na cele związane z rewitalizacją Miasta.
4.Ulga remontowa dla podmiotów znajdujących się na obszarze objętym Programem rewitalizacji.
Część czwarta
Zarządzanie
1.W Programie rewitalizacji określa się formę koordynacji procesu rewitalizacji (w zależności od potrzeb gminy może to być wydzielona jednostka w strukturach gminy, spółka prawa handlowego lub operator zewnętrzny).
2.Prezydent/Burmistrz wyznacza koordynatora/dyrektora Programu rewitalizacji, określa zasady jego powoływania i odwoływania oraz zakres obowiązków i uprawnień; koordynatorem do spraw rewitalizacji może być osoba fizyczna lub prawna.
3.Do zadań koordynatora Programu rewitalizacji należy między innymi zorganizowanie centrum informacyjnego odpowiedzialnego za konsultacje społeczne, politykę informacyjną, programy społeczne, szkolenia, edukację, programy socjalne itd.
4.W celu realizacji zadań inwestycyjnych przewidzianych w Programie rewitalizacji, gmina może utworzyć spółkę handlową („towarzystwo odnowy”), powierzyć w trybie bezprzetargowym realizację tych zadań Towarzystwu Budownictwa Społecznego lub organizować ich realizację we własnym zakresie, w ramach istniejącej struktury organizacyjnej gminy. Spółka może mieć formę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnej, która działa na obszarze Programu rewitalizacji lub na obszarze jednego lub kilku projektów rewitalizacji przez czas ograniczony, niezbędny do realizacji zadań.
5.Koordynator/dyrektor realizuje Program rewitalizacji i co roku zobowiązany jest do przedstawienia sprawozdania ze swojej działalności radzie gminy.